توسط : شبکه اجتماعی فارکستر یک پلتفرم غیرمتمرکز برای ساخت برنامه‌های رسانه اجتماعی وب ۳ است. برخلاف شبکه‌های اجتماعی امروزی که توسط شرکت‌های بزرگ کنترل می‌شوند، فارکستر به کاربران این قدرت را میدهد تا روی تعاملات و مخاطبان خود کنترل کامل داشته باشند.
تا حالا در شبکه‌های اجتماعی که همه چیز دست شرکت‌های بزرگ بوده، هم کاربران و هم صاحبان کسب و کار با مشکلاتی مثل سانسور و بسته شدن حساب کاربری روبرو بودند. اما فارکستر با ماهیت غیرمتمرکزش به دنبال این است که آزادی عمل بیشتری به کاربران بدهد.
در این مقاله قرار است تا توضیح دهیم فارکستر چیست و چطور کار می‌کند، چند نمونه از برنامه‌های ساخته شده روی فارکستر را ببینیم و یاد بگیریم که چطور خودمان روی این پلتفرم برنامه بسازیم.
شبکه اجتماعی فارکستر چیست؟
فارکستر، ترند این روزهای دنیای وب ۳، یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز است که شبیه به یک پلتفرم واحد عمل می‌کند. این پلتفرم به این شکل است که برنامه‌های مجزا مثل اینستاگرام، فیسبوک و … می‌توانند روی آن با هم کار کنند.
در این شبکه، کاربران با یک شناسه واحد می‌توانند به تمامی این برنامه‌ها دسترسی داشته باشند. مزیت این کار این است که اگر یکی از این برنامه‌ها محدودیتی ایجاد کند، کاربر همچنان شناسه‌ی خود را دارد و به راحتی می‌تواند ارتباطاتش را به برنامه‌ی دیگری در همین شبکه منتقل کند. با این روش، قدرت از دست شرکت‌های بزرگ خارج شده و به کاربران داده میشود تا کنترل بیشتری روی فعالیت‌های آنلاین خود داشته باشند.
بیشتر بخوانید: کاربرد هوش مصنوعی در بلاک‌چین
فارکستر به همه اجازه میدهد تا به راحتی برنامه‌های جدید بسازند یا برنامه‌های موجود را توسعه دهند. همچنین اطلاعات موجود در شبکه در دسترس همه قرار دارد که می‌تواند باعث بهبود برنامه‌ها و تجربه‌ی کاربری شود. ایده شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، یک ایده جدید یا به اصطلاح ترند کم ترافیک دنیای تکنولوژی عصر جدید است اما می‌تواند باعث شود کاربران کنترل بیشتری روی زندگی آنلاین خود داشته باشند و از محدودیت‌های شبکه‌های اجتماعی کنونی که در دست شرکت‌های بزرگ هستند، رها شوند.
مزایای فارکستر دقیقا چیست؟
در ادامه مقاله، به مزایای این پلتفرم اشاره خواهد شد:
-
راحتي کار برای کاربر: فارکستر به شما اجازه میدهد تا از اسم‌های کاربری مختلف استفاده کنید. این کار با وصل شدن به سیستم‌های غیرمتمرکز شناسایی کاربر (مثل ENS) انجام میشود.
-
با این روش، شروع به کار با فارکستر خیلی راحت تر شده و کاربرها سردرگم نمیشوند. همچنین توسعه‌دهندگان نیز می‌توانند با تعداد بیشتری از کاربرها ارتباط برقرار کنند.
-
اطلاعات همیشگی: اطلاعات شما بر روی شبکه‌ای از سرورهای مطمئن به اسم «هاب» ذخیره میشود. به همین دلیل حتی اگر یکی از سرورها خراب شود، اطلاعات شما از دست نرفته و همه چیز به درستی کار می‌کند. این موضوع باعث شده تا توسعه‌دهندگان راحت‌تر برنامه‌نویسی کرده و کاربرها نیز از برنامه‌ها بهتر استفاده کنند.
-
این روش باعث میشود تا کل شبکه فارکستر قوی‌تر رشد کرده و اطلاعات به راحتی منتقل شود. نتیجه آن این است که کاربرها می‌توانند بدون هیچ‌گونه مشکلی از برنامه‌های غیرمتمرکز جدید استفاده کنند.
-
اجاره کردن فضای ذخیره: این پلتفرم برای آنکه مشکلی با کمبود جا برای ذخیره اطلاعات نداشته باشد، از روش اجاره‌ای استفاده می‌کند. با این روش، چون برای ذخیره اطلاعات پول گرفته میشود، هیچ فردی نمی‌تواند اطلاعات اضافی وارد شبکه کند. به همین دلیل هم شبکه سریع‌تر کار کرده و هم کاربرها راحت‌تر از برنامه استفاده می‌کنند.
فارکستر چگونه کار می‌کند؟
این پلتفرم از یک معماری ترکیبی استفاده می‌کند که شامل سیستم‌های زنجیره ای (آن-چین) و خارج از زنجیره (آف-چین) برای ارائه یک محیط سازگار و کارآمد است. در ادامه اجزای آن آورده شده است:
قراردادهای رجیستری:
Farcaster قراردادهای غیرقابل ارتقا با عمر محدود ایجاد می کند که از طریق لایه ۲ شبکه اصلی OP بر روی اتریوم مستقر می‌شوند. این قراردادها برای سه عملکرد اصلی استفاده می شوند:
- رجیستری شناسه برای تولید جفت کلید برای حساب‌های Farcaster تازه ایجاد شده که به آدرس اتریوم آنها مرتبط است.
- قراردادهای رجیستری ذخیره سازی برای اجاره و ردیابی واحدهای ذخیره‌سازی اختصاص داده شده برای هر حساب با هزینه سالانه.
- رجیستری کلید که به کاربران اجازه میدهد تا مالکیت حساب را برای نوشتن و امضای پیام به نمایندگی از آنها اعطا و لغو کنند.
هاب:
هاب‌ها سرورهایی هستند که روی سخت‌افزارهای رایج اجرا شده و جریان‌های داده‌ای با کارایی بالا و سطح پایین را در شبکه ارائه می‌دهند. وظیفه آنها هش کردن پیام‌ها و اعتبارسنجی امضای آنها در برابر قراردادهای رجیستری است.
پس از اعتبارسنجی، تمام پیام‌ها در مجموعه‌هایی ذخیره شده و برای تکثیر داده‌های موجود به سایر هاب‌های شبکه ارسال می‌گردند. پیاده‌سازی خارج از زنجیره (آف-چین) این سرورها، دسترسی سریع و قابل اعتماد به داده‌ها را به صورت لحظه‌ای برای توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها فراهم می‌کند.
این امر به توسعه‌دهندگان امکان میدهد تا برنامه‌های کاربردی را برای ترجیحات کاربر سفارشی‌سازی کرده و با برنامه‌های مختلف درون اکوسیستم فارکستر ارتباط برقرار کنند.
نام‌های کاربری:
نام‌های کاربری مشابه با نام‌های مستعار در برنامه‌های رسانه‌های اجتماعی معمولی هستند که برای شناسایی یا ذکر حساب‌ها استفاده می‌شوند. فارکستر از دو نوع متفاوت نام ENS پشتیبانی می‌کند که کاربران می‌توانند آنها را به حساب‌های خود پیوند دهند:
نام‌های F:
نام‌های خارج از زنجیره (آف-چین) ENS که رایگان بوده و توسط خود فارکستر صادر می‌شوند.
نام‌های .eth:
دامنه‌های درون زنجیره‌ای که تحت کنترل کاربر بوده و از برنامه‌های ساخته‌شده بر روی شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کنند.
این امکان به کاربران اجازه میدهد تا حساب‌های خود را شخصی‌سازی کنند و تجربه‌ای کاربری با امکانات فردی و سهولت شبکه‌سازی با سایر کاربران را به ارمغان آورد.
کدام اپلیکیشن‌ها در فارکستر حضور دارند؟
وارپ‌کست:
وارپ‌کست یک اپلیکیشن شبکه اجتماعی مبتنی بر وب ۳ است که رابط کاربری مشابهی با X (قبلا توییتر) دارد. این برنامه بر روی گوشی‌های هوشمند و همچنین وب‌گردها قابل دسترسی است. کاربران می‌توانند «کست» (پست) به اشتراک بگذارند، با دیگران تعامل داشته باشند، NFTهای خود را به نمایش بگذارند و حتی فعالیت‌های زنجیره‌ای خود را در آن مرور کنند.
پاراگراف:
پلتفرم پاراگراف یک پلتفرم انتشار خبرنامه غیرمتمرکز است که شبیه به ساب‌استک در وب ۲ عمل می‌کند، اما با ویژگی‌های بیشتر. این پلتفرم به کاربران امکان میدهد تا محتوای خود را به طور کامل سفارشی‌سازی کنند، فرآیند ارسال ایمیل را Optimism تر کنند، آنالیزهای دقیق به دست آورند و حتی با یک تیم کار کنند.
مهم‌ترین ویژگی که پاراگراف را از سایر پلتفرم‌ها متمایز می‌کند، امکان عضویت با توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT)، دسترسی مشروط به محتوا با توکن (توکن‌گیتینگ) و یکپارچه‌سازی مستقیم با شبکه اجتماعی فارکستر است. این قابلیت‌ها، فرصت‌های جدید کسب درآمد برای نویسندگان و دسترسی بیشتر آنها به مخاطبان را فراهم می‌کند.
کیوی نیوز:
کیوی نیوز یک اپلیکیشن غیرمتمرکز (dApp) در حوزه ارزهای دیجیتال است که کاربران با استفاده از یک کارت عضویت مبتنی بر NFT می‌توانند در آن مشارکت کنند. کاربران این امکان را دارند تا لینک رویدادهای این حوزه، شامل پادکست‌ها، اخبار ایردراپ ها، مقالات خبری یا ویدیوها را با سایر اعضای جامعه به اشتراک بگذارند. رأی دادن به بهترین محتوا یا عضویت در کانال ناشران برای حذف تبلیغات و نویزهای غیرضروری شبکه‌های اجتماعی نیز از دیگر قابلیت‌های این پلتفرم است. کیوی نیوز به عنوان یک افزونه مرورگر وب و یک اپلیکیشن تحت وب در دسترس کاربران قرار دارد.
چگونه بر اساس پروتکل، فارکستر بسازیم؟
حالا که با نحوه عملکرد فارکستر و پروژه های زنده اکوسیستم آن آشنا شدیم، اجازه دهید تا ببینیم چگونه می‌توان برنامه‌های غیرمتمرکز رسانه‌های اجتماعی را روی فارکستر ساخت.
هدف از ساخت برنامه شما:
اولین قدم در ساخت یک اپلیکیشن موفق، تعریف هدف آن است. این هدف شامل مشکلی است که برنامه می‌خواهد حل کند و نحوه‌ی عملکرد آن میشود. این تعریف نقش مهمی در انتخاب سناریوی استفاده‌ی درست، نوع برنامه (اپلیکیشن غیرمتمرکز، سرویس یا یک ویژگی برای یک پروتکل موجود) ایفا می‌کند.
برای مثال، u3 یک اپلیکیشن غیرمتمرکز است که برای جمع‌آوری داده‌های اجتماعی از پلتفرم‌هایی مانند فارکستر و پروتکل لنز طراحی شده است. برنامه دیگری به نام بیلدر، یک ابزار حاشیه‌نویسی است که برای افزودن حاشیه و تعامل با پست‌ها در فارکستر و وارپ‌کست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ایجاد محیط توسعه:
برای راه‌اندازی یک محیط کارآمد، شما نیاز به انجام چند کار کلیدی دارید، از جمله راه‌اندازی کتابخانه‌ها، قراردادهای هوشمند و وابستگی‌های ضروری برای برقراری ارتباط با پروتکل فارکستر.
برای تجربه بهتر توسعه، توسعه‌دهندگان می‌توانند به جای ساختن همه چیز از ابتدا، از راه‌حل جامع thirdweb استفاده کنند. قالب‌های قرارداد هوشمند، می‌توانند توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را ساده‌سازی کنند. سایر ابزارها و داشبورد این مجموعه نیز می‌توانند کل فرآیند توسعه را ساده‌سازی کرده و کارایی را بهبود بخشند.
نتیجه‌گیری
ماهیت به اندازه کافی غیرمتمرکز و بدون مجوز فارکستر به کاربران کنترل بر گراف اجتماعی خود را میدهد و به توسعه‌دهندگان اجازه میدهد تا از منابع موجود برای ساخت برنامه استفاده کنند.
این امر یک اکوسیستم مناسب برای رسانه‌های اجتماعی با چندین برنامه ایجاد می‌کند، بنابراین در صورت خرابی هر برنامه، کاربران همچنان می‌توانند با سایر پلتفرم‌های موجود در فارکستر ارتباط برقرار کرده یا مخاطبان خود را به آنها منتقل کنند.
به گفته ویتالیک بوترین اکوسیستم پررونق فارکستر می‌تواند کاتالیزوری برای رشد رسانه های اجتماعی غیرمتمرکز باشد. توسعه‌دهندگان می‌توانند با استفاده از ابزارهای توسعه دهندگان، فرآیند توسعه را ساده کرده و عملکرد خود را بهبود بخشند.
منبع: thirdweb.com
