بیتکوین در پانزدهمین سالگرد تولدش، چهارمین هاوینگ خود را پشت سر گذاشت. این رویداد، درست مانند جام جهانی و المپیک در دنیای ورزش، با احترام و اشتیاق زیادی در جامعه بلاکچین مورد انتظار قرار گرفته بود.
این رویداد که هر چهار سال یک بار رخ میدهد، میزان پاداشی که استخراجکنندگان برای ایجاد بیتکوین جدید دریافت میکنند، به نصف کاهش میدهد. این رویداد در ساعت ۰:۰۹ دقیقه هماهنگ جهانی (UTC) روز شنبه، زمانی که بلاک ۸۴۰,۰۰۰ به بلاکچین بیتکوین اضافه شد، اتفاق افتاد.
در حالی که قیمت بیتکوین پس از این رویداد عمدتاً بالای ۶۳,۰۰۰ دلار باقی ماند، چیز دیگری توجهات را به خود جلب کرد: کارمزد تراکنشها در بیتکوین به شدت افزایش یافت. راهاندازی پروتکل جدیدی به نام «رونز» باعث سيل تراکنشها شد، زیرا سفتهبازان برای ضرب توکنهای دیجیتال بر بستر این بلاکچین شتافتند.
بلوک نصف شدن، یعنی بلوک ۸۴۰,۰۰۰، با کارمزد تراکنش بیسابقهی ۳۷.۶ بیتکوین (به ارزش بیش از ۲.۴ میلیون دلار) همراه بود و این کارمزدها در یک ساعت پس از هاوینگ، همچنان بسیار بالاتر از حد معمول باقی ماندند.
استخر استخراجکنندهی برندهی این بلوک، ViaBTC بود که با استخراج این بلوک، پاداش بیتکوین را با نرخ جدید و کمی پایینتر، یعنی ۳.۱۲۵ بیتکوین به ازای هر بلاک، معادل حدود ۲۰۰,۰۰۰ دلار با قیمت فعلی، دریافت کرد. اما نکتهی جالب این است که استخراجکنندگان ارز دیجیتال برای به دست آوردن این بلوک به طور فعالانه رقابت میکردند، زیرا این بلوک حاوی اولین «سات» – کوچکترین واحد بیتکوین – پس از هاوینگ بود.
این «ساتهای حماسی» که پس از هاوینگها ظاهر میشوند، به عنوان اقلام کلکسیونی شناخته میشوند و برخی از مدیران استخراج پیشنهاد کردهاند که ممکن است این قطعهی کوچک از بیتکوین، میلیونها دلار یا چندین برابر قیمت فعلی کل یک بیتکوین ارزش داشته باشد.
پروتکل «رونز» برای توکنهای مثلی (fungible tokens)، که توسط کیسی رودآرمور، توسعهدهندهی پلتفرم Ordinals که سال گذشته برای راهاندازی NFTها روی بیتکوین راهاندازی شد، نیز در بلاک ۸۴۰,۰۰۰ معرفی گردید. طبق وبسایت runealpha.xyz، کمتر از یک ساعت پس از راهاندازی، ۸۵۳ عدد از این «رونز» هک شده بودند.
نگاهی گذرا به کارمزدهایی که کاربران برای قرار گرفتن تراکنشهایشان در بلاکها پرداخت کردهاند، ممکن است رقابت شدید کاربران برای ضرب «رونز»های جدید را منعکس کند: کارمزد ۲.۴ میلیون دلاری برای هاوینگ در مقایسه با ۴۰,۰۰۰ تا ۶۰,۰۰۰ دلار برای یک بلاک معمولیتر قبل از هاوینگ. همچنین کارمزد چندین بلاک بعدی نیز بیش از ۱ میلیون دلار بود.
جیمی سونگ، توسعهدهنده برجسته بیتکوین، در طی یک مراسم آنلاین تماشای مراسم که توسط تونی ویز برگزار شد، گفت:
«ما در طول تاریخ بیتکوین چنین چیزی را تجربه نکردهایم. ما در حال فشار آوردن به شبکه به روشی متفاوت هستیم، به روشهایی که قبلاً هرگز آن را تحت فشار قرار ندادهایم.»
دادههای درون-بلاکچینی نشان میدهد که میانگین ساتوشی بر بایت (sats/vByte) کارمزد تراکنشها پس از هاوینگ به طور قابل توجهی افزایش یافته و به ۱,۸۰۵ sats/vByte رسیده است. در حالی که در روز ۱۹ آوریل، پیش از هاوینگ، این میانگین به حدود ۱۰۰ sats/vByte نزدیکتر بود.
(واحد sats/vByte (ساتوشی بر بایت) معیاری برای سنجش نرخ کارمزد تراکنش در شبکهی بیتکوین است. این واحد نشان میدهد که شما برای هر بایت از داده در تراکنش خود، حاضرید چه تعداد ساتوشی (کوچکترین واحد بیتکوین) پرداخت کنید.)
به زبان ساده، این به معنای افزایش شدید کارمزد تراکنشها است، به طوری که تراکنشهای با اولویت متوسط ۱۴۶ دلار و تراکنشهای با اولویت بالا حدود ۱۷۰ دلار هزینه دارند. با توجه به کاهش یارانهی استخراج، انتظار میرود که استخراجکنندگان به ویژه در کوتاه مدت، برای جبران این افت درآمد، بیشتر به کارمزدهای بالاتر تراکنشها و افزایش احتمالی قیمت بیتکوین تکیه کنند.
پاداش استخراج، مشوقی برای ایمنسازی بیتکوین
پاداش استخراج که در این هاوینگ از ۶.۲۵ بیتکوین به ۳.۱۲۵ بیتکوین کاهش یافت، مشوقی برای نهادهایی است که قدرت محاسباتی خود را برای ایمنسازی بیتکوین اختصاص میدهند. ماینری که برندهی رقابت برای افزودن هر بلاک جدید به شبکه میشود، پاداش استخراج را دریافت میکند، مبلغی که تا زمان هاوینگ بعدی، همانطور که توسط ساتوشی ناکاموتو، خالق مرموز رمزارز، برنامهریزی شده است، ثابت باقی میماند. با این حال، کارمزدهای نجومی که پس از هاوینگ ظاهر شدهاند، نشان میدهند که استخراجکنندگان میتوانند در دوران «رونز» جریان درآمد جدید و پررونقی داشته باشند – هرچند چندین نفر که در لایو استریم تونی ویز صحبت میکردند، بر این باورند که افزایش کارمزدها موقتی خواهد بود.
برخلاف ارزهای سنتی (فیات) که ارزش آنها به طور تاریخی به دلیل تورم و چاپ پول توسط دولتها از بین رفته است، بیتکوین به گونهای طراحی شده است که با حداکثر عرضه کل ۲۱ میلیون بیتکوین در گردش، ضدتورمی باشد. با نصف شدن هر چهار سال، سرعت تولید بیتکوینهای جدید به مرور زمان کاهش مییابد تا زمانی که آخرین بیتکوین در حدود سال ۲۱۴۰ استخراج شود.
به طور معمول، رویدادهای هاوینگ با افزایش قیمت بیتکوین همراه بوده است. دلیل این امر آن است که هر چه تعداد بیتکوینهای جدید تولید شده کمتر باشد، ارزش بیتکوینهای موجود در بازار بیشتر میشود. اما این بار، چشمانداز قیمت بیتکوین مبهم است.
برخی از کارشناسان بازار بر این باورند که تأثیر هاوینگ از قبل در قیمت بیتکوین لحاظ شده است و بنابراین، اثرات کوتاهمدت آن ممکن است کمرنگ باشد. از سوی دیگر، برخی دیگر پیشبینی میکنند که قیمت بیتکوین کاهش یابد، در حالی که عدهای دیگر معتقدند که شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.
پیشبینی تأثیرات احتمالی این هاوینگ ممکن است به دلیل تفاوتهای عمیق در چشمانداز بیتکوین نسبت به سه رویداد قبلی غیرممکن باشد. به طور قابل توجهی، تأییدیهی به شدت مورد انتظار صندوقهای قابل معاملهی بیتکوین (ETF) در ژانویه در ایالات متحده، به معنای ورود سرمایهگذاری نهادی به بیتکوین با حجمی به مراتب بیشتر است.
علاوه بر این، پس از راهاندازی پروتکل Ordinals در اوایل سال گذشته، اکنون فعالیتهای بسیار بیشتری در بستر اصلی بیتکوین در حال انجام است. توسعهها و ارتقاء شبکهی بیتکوین، پتانسیل به ارمغان آوردن کاربردهای بسیار بیشتری را برای این اکوسیستم محافظهکار مشهور دارد.