توسط : متاورس که زمانی به عنوان مرز بعدی تعامل انسانی مورد ستایش قرار می‌گرفت، پس از هیجان اولیه به نظر می‌رسد دچار رکود شده است. وعده‌های مبهم، مزایای مالی نامشخص و سخت‌افزارهای گران‌قیمت، پذیرش گسترده‌ی آن را با مشکل مواجه کرد. اما در آلمان، موج دوم علاقه در حال شکل‌گیری است.
دولت‌ها و موسسات تحقیقاتی، پتانسیل فناوری‌های متاورس را برای متحول کردن سرگرمی، تعامل اجتماعی، اداره‌ی دولتی و فرآیندهای صنعتی می‌بینند.
متاورس یک فضای مجازی نوظهور است که بر بستر بلاکچین، واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، اینترنت اشیاء (IoT)، هوش مصنوعی (AI)، کلان‌داده، محاسبات فضایی و دوقلوهای دیجیتال ساخته شده است. این فضا وعده می‌دهد دوره‌ی جدیدی از ارتباط و نوآوری را در بسیاری از زمینه‌ها ایجاد کند و شکاف بین دنیای فیزیکی و دیجیتال را پر کند.
آلمان با تمرکز بر کاربردهای عملی در بخش خدمات عمومی و صنعت، به دنبال درک پتانسیل واقعی متاورس است.
این گروه در حال حاضر در حال بررسی پتانسیل‌های متاورس در بسیاری از زمینه‌ها، به ویژه در حوزه‌ی اداره‌ی دولتی هستند.
ونتزل می‌گوید:
«ما متاورس را به عنوان مرحله‌ی تکاملی بعدی اینترنت و هم‌پوشانی فضای واقعی و مجازی درک می‌کنیم، جایی که شهروندان در اکوسیستم‌های مختلف متاورس (تجارت، اوقات فراغت، کار، جابجایی و غیره) می‌توانند از طریق اتصال به خدمات اداره‌ی دولتی، به تبادل داده و ارتباط با مقامات با روشی باز اما امن دسترسی پیدا کنند.»
شهروندان می‌توانند از طریق تلفن هوشمند، رایانه‌ی رومیزی، عینک واقعیت مجازی یا واقعیت افزوده و با استفاده از فناوری رمزنگاری که تراکنش‌ها، اقدامات، حقوق دسترسی و پروفایل‌های نقش را ایمن می‌کند، از هر کجا به این خدمات دسترسی داشته باشند.
بر اساس گفته‌های ونتزل، در این سناریو، دیگر نیازی به مراجعه حضوری به اداره‌ی دولتی نخواهد بود و شهروندان می‌توانند از طریق متاورس با این سازمان‌ها ارتباط برقرار کرده و طیف وسیعی از خدمات را فارغ از موقعیت مکانی خود دریافت کنند.
برای مدیریت املاک و زیرساخت‌ها در شهرداری‌ها یا شهرها، اداره‌ی مربوطه می‌تواند یک مدل دیجیتال از ساختمان‌ها ایجاد کند. این مدل می‌تواند برای انجام فرآیندهای نظارت و نگهداری به کمک هوش مصنوعی، و همچنین تخریب، بازسازی و ساخت‌وساز جدید مورد استفاده قرار گیرد.
ونتزل اقرار می‌کند که هنوز به طور قطع مشخص نیست که آیا این موارد باعث افزایش کارایی خدمات دولتی خواهد شد، زیرا به مورد استفاده‌ی خاص بستگی دارد.
با این حال، ابتکار مشترک وزارت داخله و ورزش ایالت سکسونیا پایین، دانشگاه مونستر و پرایس‌واترهاوس‌کوپرز، مزایای استفاده از فناوری‌های فراگیر در اداره‌ی دولتی را به خوبی نشان داده است.
در طی مجموعه‌ای از رویدادهای چند روزه در سال ۲۰۲۲، مدیران و ذینفعان به تدوین استراتژی‌های سه ماهه‌ی خود پرداختند. در این رویدادها، ۱۱ درصد از شرکت‌کنندگان از نتایج کارگاه‌ها رضایت بیشتری داشتند، ۱۶ درصد معتقد بودند که ارتباطات بهبود یافته است و ۵۸ درصد احساس همبستگی بیشتری بین همکاران داشتند.
پروژه‌ی جدیدی با نام «واقعیت توسعه‌یافته» (Extended Reality) با هدف بررسی پتانسیل فناوری‌های واقعیت توسعه‌یافته (XR) برای ارائه خدمات دولتی راه‌اندازی شده است. ایالت سکسونیا پایین همچنین در حال برنامه‌ریزی برای انجام مطالعات علمی بیشتر جهت بررسی ارزش افزوده‌ی همکاری در فضای مجازی (VR) در مقایسه با واقعیت ترکیبی (MR) در زمینه‌ی کار تیمی و ارتباط با شهروندان است.
این پروژه‌ها از راهبرد اتحادیه اروپا در خصوص وب ۴ و دنیای مجازی که در ۱۱ جولای ۲۰۲۳ به تصویب رسید، الهام گرفته شده است. هدف این راهبرد «هدایت گذار بعدی فناوری و تضمین محیطی دیجیتال که برای شهروندان، کسب‌وکارها و ادارات دولتی اتحادیه اروپا، باز، امن، قابل اعتماد، عادلانه و همه‌گیر باشد» است.
سخنگوی وزارت داخله و ورزش ایالت سکسونیا پایین به کوینتلگراف گفت:
نتایج پروژه‌های آینده در زمینه‌ی واقعیت توسعه‌یافته، برای تعیین الزامات عملکردی آتی هدست‌های واقعیت مجازی و افزوده، اساسی خواهد بود.
به گفته‌ی وی، «در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، تمرکز در ایالت سکسونیا پایین همچنان بر پروژه‌های آزمایشی برای استفاده از این فناوری‌ها خواهد بود، زیرا بازار با سرعت بسیار زیادی در حال توسعه است و به طور خاص، شرایط چارچوبی مانند انطباق کامل با GDPR باید ابتدا روشن شود.»
علی‌رغم آمار و ارقام مثبت، هنوز هم در مورد استفاده از فناوری‌های فراگیر در اداره‌ی دولتی ایالت سکسونیا پایین، ابهاماتی وجود دارد. همانطور که سخنگوی این وزارتخانه اشاره کرد، در نظر گرفتن نه تنها پتانسیل‌های این فناوری‌ها بلکه محدودیت‌ها و خطرات آن‌ها نیز ضروری است. «ادغام این فناوری‌ها در فرآیندهای برنامه‌ریزی نیازمند رویکردی محتاطانه و مبتنی بر تفکر است.»
در این میان، ریسک‌های داخلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند. اجرای سخت‌افزار و نرم‌افزار مورد نیاز، مستلزم امنیت سایبری و حفاظت قدرتمند از داده‌ها است.
دولت ایالتی همچنین قصد دارد تاثیر این فناوری بر سلامت کارکنان و شیوه‌های مدیریت داده‌ها را ارزیابی کند. در دسترس بودن و تناسب هدست‌ها چالش دیگری است. در حالی که بازار راه‌حل‌های مختلفی ارائه می‌دهد، همه آن‌ها به دلیل نگرانی‌های امنیتی و حفاظت از داده، با نیازهای اداری مطابقت ندارند. در نهایت، آموزش کارکنان و شهروندان و تجهیز آن‌ها به مهارت‌های لازم برای استفاده پایدار و بلندمدت از فناوری‌های فراگیر، سنگ بنای بهره‌مندی از پتانسیل‌های متاورس است. اما این کار ساده‌ای نیست.
سخنگوی این وزارتخانه گفت:
«اداره‌ی دولتی باید بیاموزد که در کدام حوزه‌های کاربردی می‌تواند بهترین استفاده را از فناوری‌های فراگیر داشته باشد. بر اساس این ارزیابی، دولت همچنین می‌تواند از توسعه‌ی فناوری حمایت کند تا محیطی دیجیتال باز، امن، قابل اعتماد، عادلانه و همه‌گیر برای شهروندان، کسب‌وکارها و اداره‌ی دولتی تضمین شود.»
ایالت سکسونیا پایین تنها ایالت پیشرو در کشف و بررسی فناوری‌های متاورس در آلمان نیست.
در سال ۲۰۲۳، مؤسسه‌ی فراونهوفر برای مهندسی صنایع (IAO) و مؤسسه‌ی فراونهوفر برای مهندسی ساخت و تولید و اتوماسیون، با همکاری مرکز «بُعد مجازی» (VDC) در بادن-وورتمبرگ، پروژه‌ی عظیم متاورسی به نام «CyberLänd» را راه‌اندازی کردند.
این ابتکار که با بودجه‌ی وزارت اقتصاد، کار و گردشگری ایالت بادن-وورتمبرگ تأمین می‌شود، بر کاوش پتانسیل‌های سیاسی، صنعتی و اجتماعی متاورس برای این ایالت در جنوب آلمان تمرکز دارد.
هدف اصلی تیم پروژه، کمک به درک عمیق‌تر این موضوع پیچیده است: نقش متاورس در بادن-وورتمبرگ چیست؟ دولت و کسب‌وکارها باید چه رویکردی در پیش بگیرند؟ مشارکت مردم چگونه تسهیل می‌شود؟
طبق گفته‌ی تیم «CyberLänd»، متاورس فرصتی مهم برای آلمان است تا جایگاه خود را به عنوان یک قدرت پیشرو در فناوری حفظ کند. در آینده، واقعیت توسعه‌یافته، راه‌حل‌های نرم‌افزاری برای فرآیندهای کسب‌وکار صنعتی و خدمات دولتی، مجازی‌سازی و ترکیب محتوای سه‌بعدی و پلتفرم‌های داده‌ی غیرمتمرکز و همکاری‌پذیر، نقش مهمی ایفا خواهند کرد.
با این حال، ایجاد یک اکوسیستم قوی به همکاری بهتر بین صنایع آلمان و فناوری‌های دیجیتال آن‌ها نیاز دارد.
مثال مثبت دیگری از یک ابتکار منطقه‌ای که پروژه‌های آزمایشی مرتبط با متاورس و هوش مصنوعی را تولید می‌کند، «پارک نوآوری هوش مصنوعی» در هایلبرون است. «آزمایشگاه متاورس» برنامه‌ریزی‌شده، طیف وسیعی از فرصت‌های آموزشی و موارد استفاده‌ی عملی را برای افراد و شرکت‌ها فراهم می‌کند تا درباره‌ی متاورس بیاموزند و آن را تجربه کنند.
صنایع آلمانی نیز در حال کشف مزایای متاورس برای توسعه و تولید هستند.
شرکت زیمنس انرژی در حال حاضر از متاورس برای مدل‌سازی نیروگاه‌ها، پیش‌بینی نیازهای تعمیر و نگهداری و صرفه‌جویی بالقوه‌ی ۱.۷ میلیارد دلاری در سال برای اپراتورها از طریق به حداقل رساندن زمان توقف استفاده می‌کند. زیمنس همچنین در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱.۱ میلیارد دلار در آلمان سرمایه‌گذاری کرد که نیمی از این مبلغ صرف ساخت پردیس جدیدی در ارلانگن شد. این پردیس به عنوان یک مرکز توسعه و تولید جهانی و همچنین قطبی برای فعالیت‌های فناوری مرتبط با متاورس صنعتی عمل خواهد کرد.
علاوه بر این، زیمنس در سال ۲۰۲۴ با سونی برای ایجاد راه‌حلی دیگر برای متاورس صنعتی همکاری کرد که پورتفولیوی نرم‌افزارهای صنعتی Xcelerator زیمنس را با سیستم جدید سونی برای ایجاد محتوای فضایی ترکیب می‌کند. راه‌حل جدید به طراحان و مهندسان این امکان را می‌دهد تا ایده‌های طراحی را در یک فضای کاری فراگیر و بدون محدودیت خلق و کاوش کنند.
به طور مشابه، شرکت بی‌ام‌و روی یک کارخانه‌ی دیجیتال با نیروی پلتفرم Omniverse شرکت انویدیا کار می‌کند که در آن ساخت و ساز فیزیکی تنها پس از طراحی و اعتبارسنجی گسترده‌ی مدل‌های دیجیتال آغاز خواهد شد.
متاورس طیف گسترده‌ای از کاربردهای ارزشمند را ارائه می‌دهد. آلمان شاهد موج دوم علاقه به متاورس است که با تمرکز بر کاوش در کاربردهای عملی آن در اداره‌ی دولتی و صنعت تقویت می‌شود.
اداره‌ی دولتی با توجه به ابتکارات اولیه‌ای مانند اتاق‌های همکاری واقعیت مجازی در سکسونیا پایین و پروژه‌ی CyberLänd در بادن-وورتمبرگ، پتانسیل‌هایی را برای افزایش مشارکت شهروندان، ارائه خدمات و همکاری بین کارکنان متصور است. به طور مشابه، غول‌های صنعتی مانند زیمنس و بی‌ام‌و از متاورس برای بهبود فرآیندهای طراحی، آزمایش و تولید استفاده می‌کنند. در حالی که آلمان در کاوش کاربردهای عملی متاورس پیشرو است، چالش‌هایی مانند امنیت داده، ابهامات قانونی و محدودیت‌های سخت‌افزاری همچنان وجود دارد و نیازمند بررسی دقیق است.
گونتِر ونتزل از مؤسسه‌ی فراونهوفر برای مهندسی صنایع (IAO) با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی، آموزش کارکنان و همکاری بین دولت، صنعت و محققان برای عبور موفق از این موانع، می‌گوید:
«به طور دقیق، متاورس هنوز یک وعده‌ی آینده‌ای است، زیرا تمام زیرساخت‌های فناورانه‌ی مورد نیاز به بلوغ کافی نرسیده‌اند. با این حال، زیرساخت‌های فرعی و مدل‌های کسب‌وکار را می‌توان در بسته‌های کوچک‌تر استفاده کرد و همواره باید آن‌ها را از منظر موارد کاربرد، توسعه و اجرا کرد.»
