فلسفه بلاکچین جهانی را ترویج میکند که تمرکز قدرت کاهش یافته و همه چیز به سوی غیرمتمرکز شدن پیش میرود. مانند حضور استخر نقدینگی. یکی از دستاوردهای این فلسفه، ایجاد سیستمهای مالی غیرمتمرکز مانند دیفای است.
این سیستمها به کاربران ابزارهای غیرمتمرکز برای مدیریت داراییها ارائه میدهند، از جمله صرافیهای غیرمتمرکز که از فناوریهای بنیادینی استفاده میکنند. استخرهای نقدینگی یکی از این فناوریهای مهم هستند که به دادوستدهای غیرمتمرکز کمک میکنند.
در واقع، استخرهای نقدینگی در صرافیهای غیرمتمرکز جایگزین دفتر سفارشهای صرافیهای متمرکز میشوند. صرافیهای متمرکز معمولاً بر اساس دفتر سفارشها عمل میکنند که تمامی سفارشهای خرید و فروش را ثبت میکنند و هنگامی که یک سفارش فروش با یک سفارش خرید مطابقت پیدا کند، مبادله را انجام میدهند.
در صرافیهای غیرمتمرکز، از بازارسازی خودکار (AMM) استفاده میشود که بدون نیاز به نظارت شخص ثالث، داراییهای موردنیاز را برای معاملهگران فراهم میکند.
یکی از ویژگیهای مهم صرافیهای غیرمتمرکز این است که نیازی به احراز هویت کاربران نیست، زیرا کل روند بدون نیاز به نظارت مرکزی انجام میشود. به همین دلیل، صرافیهای غیرمتمرکز مانند استخر نقدینگی قدرت بیشتری در جهت تمرکززدایی دارند که اصلیترین هدف فلسفه بلاکچین است.
استخر نقدینگی (Liquidity Pool) چیست؟
استخر نقدینگی در امور مالی غیرمتمرکز نقش مهمی ایفا میکند، به ویژه در صرافیهای غیرمتمرکز. این استخرها برای آسانتر کردن فرآیند تراکنشها و معاملات از ارزهای دیجیتال یا توکنهایی که در قراردادهای هوشمند قفل شدهاند، استفاده میشوند.
به طور ساده، استخر نقدینگی را میتوان به عنوان یک بستر دیجیتال بزرگ فرض کرد که افراد میتوانند به راحتی داراییهای خود را در آن واریز کنند و از آن برای معامله استفاده کنند، بدون نیاز به مجوز یا اجازه.
این استخرها در اکوسیستم دیفای نقش اساسی دارند، به خصوص زمانی که از صرافیهای غیرمتمرکز صحبت میشود. آنها به کاربران اجازه میدهند داراییهایشان را در قراردادهای هوشمند صرافیهای غیرمتمرکز جمع کنند تا برای معامله آماده باشند. این استخرها سرعت و راحتی معاملات را افزایش میدهند، که دو ویژگی اساسی در اکوسیستم دیفای هستند.
قبل از ورود استخرهای نقدینگی، صرافیهای غیرمتمرکز با مشکلاتی مواجه بودند، از جمله دشواری در یافتن معاملهگران و نقدینگی کافی برای معاملات مکرر.
ورود استخرهای نقدینگی به این صنعت تحولی بزرگ ایجاد کرد و منابع لازم برای معاملات را بدون وابستگی به واسطههای شخص ثالث فراهم میکند. هر چه استخر نقدینگی داراییهای بیشتری داشته باشد، معاملات در این صرافیها آسانتر خواهد بود.
استخر نقدینگی چگونه کار میکند؟
استخرهای نقدینگی، که بر پایه قراردادهای هوشمند ساخته شدهاند، محیطی هستند که تمام کاربران با الگوریتمهای رمزنگاریشده و قراردادهای هوشمند در آن فعالیت میکنند. در این محیط، نیازی به ارتباط مستقیم بین خریدار و فروشنده نیست؛ به جای آن، تمام فرآیند معامله از طریق این قراردادهای هوشمند و الگوریتمهای رمزنگاریشده انجام میشود.
در واقع، استخر نقدینگی سیستمی است که کاربران میتوانند داراییهای خود را در آن واریز کرده و از آن برای معامله استفاده کنند، بدون نیاز به ارتباط مستقیم با یک فرد خاص. این قراردادهای هوشمند بر اساس سیاستهای تعیینشده از پاداش و کارمزد برای تأمینکنندگان نقدینگی استفاده میکنند تا آنها را تشویق به ارائه داراییهای خود در استخر کنند.
شرکتکنندگان در تأمین سرمایه استخرهای نقدینگی، بهمنظور تأمین نیازهای مالی استخر، توکنهای نقدینگی به عنوان پاداش دریافت میکنند. این توکنها اغلب دارای ارزشی هستند که میتوانند در سایر بخشهای اکوسیستم دیفای نیز مورد استفاده قرار گیرند.
در حالیکه داراییهای کاربر در استخر قفل شدهاند، او میتواند از سود کارمزدی که به میزان سرمایهاش متناسب است، بهرهمند شود. اما زمانیکه تأمینکننده نقدینگی میخواهد دارایی خود را از استخر بازیابی کند، باید توکنهای نقدینگی خود را مصرف کند.
در این فرآیند، تمام فعالیتها از جمله مشارکت کاربران و تعیین قیمت داراییها توسط قراردادهای هوشمند صورت میگیرد. این قراردادهای هوشمند بهطور مداوم از طریق ارائه پاداش و کارمزد به تأمینکنندگان نقدینگی، اطمینان حاصل میکنند که استخر نقدینگی به طور مداوم پایدار باقی میماند.
استخر نقدینگی و کِشت سود
برای بهبود تجربه معاملاتی در استخر نقدینگی، پروتکلهای مختلف در تلاشند تا انگیزه تأمینکنندگان نقدینگی را برای مشارکت بیشتر افزایش دهند. این پروتکلها معمولاً از ارائه پاداشها و مشوقها مانند توکنهای نقدینگی استفاده میکنند که میتواند تعداد بیشتری از تأمینکنندگان را به استخر جلب کند. در واقع، تأمینکنندگان نقدینگی در این حالت میتوانند به عنوان استخراجکنندگان نقدینگی شناخته شوند.
استخراج نقدینگی به اضافه کردن داراییهای دیجیتال به استخرهای نقدینگی در پروتکلهای دیفای اشاره دارد. این عملیات معمولاً با ارائه پاداشی در قالب توکنهای نقدینگی صورت میگیرد. ارزش این توکنهای نقدینگی از طریق فعالیتهای معاملاتی و مشارکت در استخرهای نقدینگی تأمین میشود.
این توکنهای نقدینگی معمولاً از قابلیتهای متعددی برخوردارند، از جمله استفاده به عنوان وسیلهای برای شرکت کنندگان در اکوسیستم دیفای برای مشارکت در تصمیمگیریهای مربوط به پروتکل، به عنوان رمزارز برای پرداخت کارمزدها و هزینههای مرتبط با تراکنشها، و یا به عنوان جایزه برای تأمینکنندگان نقدینگی برای مشارکت فعال در فرآیند استخراج نقدینگی.
در مفهوم کشت سود، تأمینکنندگان نقدینگی توکنهای خود را در پروتکلهای مختلف بلاکچین قفل میکنند تا سود و درآمد خود را افزایش دهند. این فرآیند به آنها امکان میدهد که با قفل کردن توکنهای خود، سود از فعالیتهای مالی در پلتفرمهای مختلف را بدست آورند.
با این روش، تأمینکنندگان نقدینگی علاوه بر سودی که از سرمایهگذاری در استخر نقدینگی کسب میکنند، بهعنوان جایزه، از توکنهای خود نیز سود به دست میآورند. برخی پلتفرمها این امکان را به کاربرانشان میدهند که با انتخاب تنظیمات ریسک و بازده، به صورت خودکار از سرمایهگذاری در پروتکلهای مختلف دیفای سود ببرند.
به عنوان مثال، پلتفرم یین فایننس به کاربران اجازه میدهد تا با استفاده از ابزارهای خودکار، از سرمایهگذاری در پروتکلهای مختلف دیفای سود مطلوب خود را بهدست آورند، همچنین به آنها امکان میدهد که در مقابل ریسکهای مرتبط با سرمایهگذاری، کنترل داشته باشند.
بیشتر بخوانید: ییلد فارمینگ، فرصت سرمایهگذاری سودآور
مزایای استخر نقدینگی چیست؟
استخر نقدینگی بهعنوان یک بازارساز خودکار معرفی شده است که با استفاده از یک قرارداد هوشمند، سفارشات خرید و فروش را به صورت خودکار و بر اساس پارامترهای تعیینشده ارتباط میدهد. در اینجا، تریدرها نیازی ندارند که بهطور مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و نقدینگی مورد نیاز برای تراکنشها توسط تأمینکنندگان بهصورت خودکار تأمین میشود.
بازارسازان در اینجا نیازی به تنظیم سفارشات خرید و فروش خود با توجه به نوسانات قیمت ندارند، زیرا که این فرایند بهصورت خودکار انجام میشود.
همچنین، برخلاف صرافیهای متمرکز که نیازمند جمعآوری اطلاعات از صرافیهای دیگر برای تعیین قیمت داراییها هستند، در استخر نقدینگی این نیاز وجود ندارد. بهطور کلی، پیوستن به یک استخر نقدینگی بدون نیاز به احراز هویت و بدون موانعی که در صرافیهای متمرکز ممکن است موجود باشد، امکانپذیر است.
در نهایت، قراردادهای هوشمند استخرهای نقدینگی هزینههای مربوط به تراکنشها را کاهش میدهند و محاسبات قیمتی را بهبود میبخشند. این بازارها امکان مبادله داراییها و انتقال آنها به کیف پولهای دیگر را بهصورت سادهتر و کارآمدتر فراهم میکنند.
کسب سود در یک استخر نقدینگی به چه عواملی بستگی دارد؟
برای کسب سود در یک استخر نقدینگی، باید به عواملی مانند قیمت دارایی در زمان ورود و خروج، اندازه استخر و حجم معاملات توجه کرد.
اعمال ترید میتواند به قیمت و مقدار داراییها در استخر نقدینگی تأثیر بگذارد. سرمایهگذاران در نهایت ممکن است مقداری متفاوت از داراییها را نسبت به آنچه که ابتدا واریز کردهاند، برداشت کنند. این میتواند به سود یا ضرر آنها منجر شود.
احتیاط لازم است چرا که شما باید ارزشی معادل از دو دارایی را در استخر نقدینگی فراهم کنید و تغییرات بزرگ در قیمت بین زمان ورود و خروج یک دارایی ممکن است به ضرر شما منجر شود. بنابراین، سودی که شما کسب میکنید متغیر است و به عوامل مذکور وابسته خواهد بود.
نحوه مشارکت در استخرهای نقدینگی Uniswap
برای شرکت در یک استخر نقدینگی مانند Uniswap، ابتدا به وبسایت Uniswap.exchange بروید و پس از ورود، بر روی گزینه “Pool” کلیک کنید. Uniswap یک صرافی غیرمتمرکز است که اتریوم و توکنهای ERC-۲۰ را مبادله میکند، بدون نیاز به احراز هویت. استخرهای نقدینگی در Uniswap، مجموعهای از توکنهایی هستند که در قراردادهای هوشمند قرار دارند، و اینجا میتوانید معامله کنید.
شما میتوانید به راحتی نقدینگی را در یک استخر نقدینگی فراهم کنید یا از آن برداشت کنید. برای فراهم کردن نقدینگی، باید هم اتریوم و هم توکن مورد نظر خود را به صورت مساوی واریز کنید. سپس، فردی که وارد این استخر میشود میتواند از نقدینگی شما برای معامله استفاده کند. این کار باعث افزایش موجودی یک دارایی و کاهش موجودی دیگری میشود، مانند ترازو. فراهمکنندگان نقدینگی از معاملهکنندگان کارمزدی دریافت میکنند که بین آنها توزیع میشود.
برای شرکت در یک استخر نقدینگی Uniswap، باید مقدار مساوی از هر دو توکن مورد نظر خود را واریز کنید و سپس منتظر تأیید تراکنش اتریومی باشید. بعد از انجام این مراحل، شما میتوانید در این استخر معامله کنید.
ریسکها و مخاطرات استخر نقدینگی
استخرهای نقدینگی، هرچند ابزاری جذاب برای سرمایهگذاری هستند، اما با ریسکها و مخاطرات خاصی نیز همراه هستند. این استخرها در شرایطی که قیمت بازار به طور تدریجی تغییر کند، بهترین عملکرد را از خود نشان میدهند، اما در مواقع تغییرات ناگهانی قیمت، ممکن است آسیب ببینند.
همچنین، زمانی که نقدینگی بیشتری از حجم تراکنشها در استخر وجود داشته باشد، کارمزدهای دریافتی کاهش مییابد و دامنه تعیین قیمت تنگ میشود. این استخرها توسط قراردادهای هوشمند کنترل میشوند که ممکن است باگها و آسیبپذیریهای امنیتی داشته باشند.
استخرهای نقدینگی هدفی آسان برای هکرها هستند و آنها به دنبال یافتن ضعفها و آسیبپذیریهای آنها میگردند. این استخرها به دلیل فناوریهای نوظهوری که در آنها استفاده میشود، همواره در معرض خطرات مختلفی هستند. به طور کلی، صنعت دیفای و استخرهای نقدینگی از جمله فناوریهای پویایی هستند که ممکن است با چالشها و ریسکهای متعددی روبرو شوند.
معنی لیکوییدیتی پولی چیست؟
لیکوییدیتی پول به توانایی تبدیل داراییها به نقدینگی در سریعترین زمان و بدون کاهش ارزش آنها اشاره دارد. این امر بدان معناست که پول برخلاف سایر داراییها، به راحتی میتواند با دیگر داراییها تعویض شود و برای خرید کالاهای دیگر استفاده شود.
البته لیکوییدیتی پول ممکن است بسته به ارزهای فیات مختلف، متفاوت باشد. به عنوان مثال، تبدیل دلار زیمبابوه به پوند انگلیسی ممکن است دشوارتر از تبدیل یورو به پوند انگلیسی باشد. با این حال، پول فیات از لحاظ لیکوییدیتی بهتر است.
مثال کارولین نشان میدهد که بدون لیکوییدیتی کافی، خرید یا فروش داراییها با قیمت مناسب دشوار است. به عنوان مثال، فرض کنید شما به دنبال خرید یک کارت پوکمون Charizard نسخه اول در شرایط عالی هستید. در این صورت، افراد بسیار کمی ممکن است مایل به فروش چنین کارتی باشند، چه برسد به قیمت مناسب. این نشان از کمبود لیکوییدیتی در بازار است.
از طرف دیگر، فرض کنید شما صاحب یک اثر باستانی به قیمت ۷۵۰۰۰ دلار هستید، اما هیچ خریداری حاضر به پرداخت بیش از ۳۵۰۰۰ دلار نیست. این نیز نشان از کمبود نقدینگی در بازار دارد.
در هر دو سناریو، به دست آوردن یا رها کردن یک دارایی با قیمت منصفانه بسیار دشوار است و بنابراین، انجام تراکنشها به پول و زمان زیادی نیاز دارد. به همین دلیل، لیکوییدیتی برای معاملات بسیار حیاتی است، زیرا باید بتوانید در هر لحظه وارد و خارج شوید، بدون اینکه هزینه زیادی برای کارمزد پرداخت کنید. این یکی از مزایای اساسی لیکوییدیتی است، زیرا منجر به هزینه نسبتاً پایین برای انجام معاملات میشود.
چگونه از لیکوییدیتی در معاملات استفاده کنیم؟
همانطور که ذکر شده، لیکوییدیتی یکی از عوامل اساسی است که باید در زمان ورود و خروج از معاملات مدنظر قرار گیرد. در شرایط نوسانات شدید، خروج از موقعیتهای بزرگتر ممکن است چالش برانگیز باشد و تریدرها باید برای این موقعیت آماده باشند، مانند استفاده از دستورات بازار یا توقف سفارشات بازار که ممکن است منجر به انجام معاملات با قیمتی کمتر از انتظار شود.
یک روش دیگر برای استفاده از لیکوییدیتی در معاملات، جستجوی مناطقی در نمودار است که انتظار میرود لیکوییدیتی در آنها بیشتر باشد. به عبارت دیگر، جایی که میتوان به افزایش سود خرید یا فروش انتظار داشت. در شرایطی که لیکوییدیتی بازار محدود است، بازیگران بزرگتر باید قیمتها را به سوی آن مناطق فشار دهند تا بتوانند بهتر وارد یا خارج شوند.
بنابراین، اغلب مشاهده میشود که قیمت به سمت جایی حرکت میکند که لیکوییدیتی بیشتری دارد: در اوجها و کفهای کلیدی قیمت. این جاست که اکثر افراد استاپ لاس خود را قرار میدهند یا به دنبال ورود به معاملات بریکاوت هستند.
نمودار زیر نمونهای خوب از این موضوع است، زیرا بازار به بالاترین حد قبلی خود رسیده است و این منجر به استاپ لاس معاملات کوتاه (سفارش خرید) و معاملات بریکاوت (سفارش خرید) میشود. این سفارشات خرید به بازیکنان بزرگ اجازه میدهد تا قبل از اینکه قیمت دوباره کاهش یابد، داراییهای خود را به آن سفارشات بفروشند.
جمعبندی
در این مقاله، بهطور مختصر با استخر نقدینگی و اصول آن آشنا شدهایم و بر جایگاه آن در رشد امور مالی غیرمتمرکز تأکید کردیم. همچنین، به نکات مهم مرتبط با کسب سود از سرمایهگذاری در استخرهای نقدینگی و پلتفرمهای کشت سود اشاره شده است.
هرچند که با اصول کلی این ابزار سرمایهگذاری آشنا شدهایم، باید توجه داشته باشیم که تأمین نقدینگی و کشت سود برای همه معاملهگران مناسب نیست و همراه با ریسکهایی میآید. سرمایهگذاری در استخرهای نقدینگی ممکن است به خطراتی برای سرمایهگذاران منجر شود؛ بهعنوان مثال، اگر ارزش دارایی سرمایهگذاری شده در یک استخر در طول مدت قفلشدن کاهش یابد، ممکن است سرمایهگذار متحمل ضرر شود.
بنابراین، پیش از اقدام به سرمایهگذاری، تحقیقات لازم را انجام داده و با تمام جوانب مثبت و منفی استراتژیهای مختلف سرمایهگذاری آشنا شوید. در صورتی که با مکانیزم استخراج نقدینگی بهخوبی آشنا باشید، میتوانید سود خوبی کسب کنید و ارزش نقدینگی سرمایهگذاریتان را افزایش دهید.
منبع: coindesk.com