توسط : سومین نشست مدیریت تحول و نوآوری در مدل‌های کسب‌وکار مالی با حضور جمعی از فرهیختگان نوآوری برگزار شد. فعالان در این نشست به بررسی ره‌نگاشت توسعه نوآوری و فین‌تیک از سیاست‌گذاری تا اجرا در حوزه‌های مختلف پرداختند. این رویداد که به صورت حضوری و آنلاین به عنوان پیش‌همایشی قبل از رونمایی از ره‌نگاشت بانک مرکزی اجرا شد در قدم اول به نکات خوبی دست یافت که دیفایر در ادامه برای شما تشریح می‌کند.
«ره‌نگاشت» بانک مرکزی در حوزه بانکداری الکترونیکی و حوزه‌های مرتبط به آن تدوین شده است. صرف‌نظر از محتوای کلی ره‌نگاشت می‌توان به این اقدام امیدوار بود تا بر شفافیت بیشتر و اقدامات لازم برای بهبود فضای کسب‌وکار در اکوسیستم بانکی و پرداختی کشور تغییرات لازم اجرایی شود.
عباس آشتیانی مدیرعامل انجمن بلاکچین ره نگاشت بانک مرکزی و مطرح کردن آن با فعالان بخش خوصوصی از جمله بلاکچین و فین‌تک، را درصورتی مثبت می‌داند که رویکرد بانک مرکزی اطلاع‌رسانی نباشد و نظر خود را این‌طور اعلام کرد:
این ره نگاشت باید قابل ارزیابی باشد و متریک مشخصی داشته باشد که در سند ره نگاشت مشاهده نمی‌شود. همچنین ایجاد متولی فین‌تک موجود در ره نگاشت نیز قابل نقد است.
خانم فریبا میراج به عنوان مشاور معاونت فناوری‌های نوین بانک مرکزی که نقش اساسی در تدوین این ره‌نگاشت داشته است مسیر تدوین را در ابتدا مرور کرد و با صرف‌نظر از چالش‌های این مسیر گفت:
بانک مرکزی در سال‌های اخیر از فناوری‌های فین تک استقبال کرده و علی رغم اینکه بانک مرکزی سند استراتژی ندارد ولی معاونت فناوری‌های نوین از سال ۹۸ سند استراتژی را گردآوری کرده است که اهداف خاصی را دنبال می‌کند و حالا با تغییر شرایط کسب‌وکار آن را بازنویسی کرده و دو هدف مهم برای آن تدوین شده است که این دو هدف عبارتند از : شفافیت در فضا که با حکمرانی ریال پیگیری خواهد شد و توسعه نوآوری که با حمایت فین‌تک به آن رسیدگی می‌شود.
در رابطه با حمایت از فین‌تک برنامه دقیق تدوین خواهد شد که تا مرحله اجرایی شدن به آن رسیدگی شود و فعالین این حوزه هم در جریان آن قرار می‌گیرند.
وی افزاود با روش‌های مختلف این دیتا جمع‌آوری شد و با افراد مختلف در این رابطه مصاحبه‌های لازم صورت گرفت و چالش‌های فین‌تیک در سه سطح کلان، زیست‌بوم و سطح کسب‌وکارهای خاص دسته‌بندی شد و از افرادی که مصاحبه شد راه‌حل‌های لازم هم پرسیده شد و بر اساس پیشنهادهای آن راهبردها تعیین و اقدامات بانک مرکزی بر همین اساس تدوین شدند. قرار است بعد از رونمایی از این ره‌نگاشت بازخوردها ثبت شوند و برای اجرایی شدن اصلاح شود.
محمد صادق صارمی عضو هیات علمی معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری درباره فعالیت‌های خود در حوزه فین‌تیک این‌طور توضیح داد:
با توجه به تحول دیجیتالی که در دنیا اتفاق افتاده است و شرکت‌های دانش‌بنیان به این فضا وارد شده و صنایع مختلف متحول شده‌اند که صنایع مالی هم از این تغییر جدا نیستند و باید بپذیریم که بازیگران بخش خصوصی راهکاری کارآمدی را در بخش‌های مختلف از جمله وام‌دهی ارائه داده‌اند که باید به روندهای فناوری آن‌ها توجه شود. ابتدا باید زنجیره ارزش و مدل‌های کسب‌وکار شناسایی شوند و روندهای تکنولوژی مناسب با هرکدام مشخص شوند و در گام بعد این فرصت‌ها و چالش‌ها را در سطح جهانی شناسایی ومقایسه می‌کنیم.
یکی از اراهکارهایی که به اجرایی شدن کمک می‌کند گفتمان و درگیری بخش‌های مختلف است که باید در فرآیندهای سیاست‌گذاری شرکت کنند. معتقدیم این برنامه قطعا نیاز به اصلاحات دارد اقدامات اجرایی در ره‌نگاشت در مرحله اول مخصوص حوزه بانکی است و ۴ لایحه دارد:
- لایحه اول ساختار: با توجه به ارزش شبکه سازی و دیتا در دنیای امروز لایه اول مربوط به ساختار است و برای تشکیل کارگروه لازم از متخصصین و شبکه‌سازی بین گروه‌های مختلف بین نهادها و قانون‌گذاران در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه ما هزینه جمع‌آوری اطلاعات را پرداخت می‌کنیم اما شرایط اشتراک گذاری وجود ندارد در نظر داریم به تماخم فین‌تیک‌ها خصوصا آن‌های که کوچک‌تر هستند توجه کنیم.
- لایحه دوم مقرره: در این لایحه به حوزه تبادل رمزارزها و مقررات آن پرداخته شده است.
- لایحه سوم مجوز: کوتاه‌ترین لایحه است و رویکرد بانک مرکزی از درگیری برای دریافت مجوز به تعیین چارچوب تغییرکرده است و مواردی خاص که نیاز به مجوز دارند در این لایحه ذکر شده است.
- لایحه چهارم اجرا: عدم شناخت کافی مسئولبین اجرایی کشور در حوزه فین‌تیک احساس می‌شود که این مرحله برای رفع این مشکل در نظر گرفته شده است. بعد از بازخورد اصلاحات انجام می‌شود و پروژه را مدیریت می‌کنیم.
در پایان محمدصادق صارمی برای اجرایی کردن قوانین حوزه فین تک نظر خود را این‌طور بیان کرد:
در دنیا برخوردهای مختلفی نسبت به قاتون‌گذاری و فین‌تک صورت گرفته است مثلا چین در ابتدا تلاش کرد با کریپتو مقابله کند اما شکست خورد. عده‌ای دیگر به این حوزه‌ها اجازه فعالیت می‌دهند و زمانی که احاساس خطر کنند آن را متوقف می‌کنند. در قانون‌گذاری باید توجه داشت که چیزی که اهمیت دارد ارزش افزوده یک حوزه است که توسط فین‌تک اجرایی می‌شود. اصالت و ارزش با توجه به لحل مشکلات اتفاق می‌افتد و باید این سبک فعالیت‌ها اجرا شوند و نگرش‌ها نسبت به این فضا تغییرکند.
یکی از مشکلات مهم در سطح کلان عدم هماهنگی بین بازیگران مختلف است و مکانیزم‌هایی که به شبکه‌سازی کمک کند اهمیت در این مرحله اهمیت دارند.
در پایان خانم فریبا میراج درباره اینکه چرا ره‌نگاشت بانک مرکزی به بیمه و بازار بورس ورود نکرده این‌طور توضیح داد:
در مرحله اول تلاش کردیم به نقشه راه فین تک در دنیا توجه کنیم که دریافتیم در آن‌ها نیز به مسآله بیمه و بورس نیز پردخته شده و از دغدغه‌های مهم صاحب نظران نیز به شمار می‌رود ولی از آن‌جایی که شدت مشکلات در حوزه پولی و بانکی بسیار زیاد بود و پرژه‌هایی که بین دو حوزه فعالیت می‌کنند معمولا عملکرد خوبی ندارند، ابتدا سعی کردیم قانون کلی نوشته شود و در مراحل بعدی برای اجرایی شدن وارد جزئیات خواهیم شد.
