آیا میدانید ماینینگ چیست؟ بهدنیای معدنکاری، جایی که بسیاری از افراد تصور میکنند تنها با چکش و کلنگ، بازوهای قوی و یک معدنچی میتوانند کندوکاوی خود را آغاز کنند، خوش آمدید. امروزه، معدنکاری به یک ابعاد جدید و پیشرفته تبدیل شده است.
این موضوع نه تنها به گنجینههای زمین متعلق به معدنها اشاره دارد، بلکه به دنیای دیجیتال و رمزارزها نیز ارتباط دارد. آیا معدنکاری فقط یک واقعیت فیزیکی است یا آیا میتواند به یک فعالیت دیجیتال و پیچیدهتری نیز تبدیل شود؟
ماینینگ چیست؟
ماینینگ در دنیای ارزدیجیتال یا رمزارزها یک فرآیند کلیدی است که به وسیله آن، تراکنشهایی مانند بیتکوین، اتریوم و سایر ارزهای دیجیتال، تأیید و به سیستم افزوده میشوند.
این فرآیند اساساً به معدنکاری سنتی شباهت دارد، با این تفاوت که در اینجا به جای استخراج فلزات یا مواد معدنی، معدنکاران (یا ماینرها) در حال حل مسائل رمزنگاری هستند.
به عنوان مثال، در مورد بیتکوین، معدنکاران (ماینرها) بر تراکنشها وارد میشوند و توسط رایانههای قدرتمند خود، مسائل ریاضی پیچیده را حل میکنند. هر کدام از این مسائل راهحلی منحصر به فرد دارند و به اولین کسی که موفق به حل یک مسأله شود، اجازه افزودن یک بلوک جدید از تراکنشها به زنجیرهبلوکی را میدهد.
به این ترتیب، ماینینگ نه تنها به تأیید تراکنشها کمک میکند بلکه در مقابل ایجاد ارزدیجیتال نیز مسئول است. این فرآیند به عنوان “استخراج” یا “ماینینگ” شناخته میشود و به معدنکاران امکان میدهد برای خدمات خود (به عنوان مثال، بیتکوین) پاداش بگیرند.
به این ترتیب، ماینینگ در دنیای ارزدیجیتال به عنوان یک فعالیت مهم و اساسی در پشت ساختار و عملکرد این ارزها مطرح میشود و نقشی بسیار حیاتی در امنیت و استحکام سیستم ارز دیجیتال ایفا میکند.
بیشتر بخوانید: قیمت بیتکوین در 6 کشور رکوردهای جدیدی ثبت کرد
ساز و کار ماینینگ در بلاکچین چیست؟
ساز و کار ماینینگ در بلاکچین، به ویژه در مواردی مانند بیتکوین، یک فرآیند پیچیده و دقیق است که به حل مسائل ریاضی با استفاده از قدرت پردازش رایانهها میپردازد. این فرآیند اساساً برای تأیید و افزودن تراکنشها به زنجیرهبلوکی مورد استفاده قرار میگیرد. در اینجا چند گام اصلی در ساز و کار ماینینگ بیتکوین ذکر شده است:
۱. انتخاب تراکنشها:
در هر بلوک جدید، ماینرها باید تعدادی از تراکنشها را انتخاب کنند تا به حداکثر اندازه بلوک (حدوداً 1 مگابایت در بیتکوین) برسند.
۲. ایجاد بلوک ناقص:
ماینرها یک بلوک جدید ایجاد میکنند و اطلاعات مهم مانند معرف بلوک قبلی و تراکنشهای انتخاب شده را در آن قرار میدهند.
۳. حل مسأله ریاضی (Proof of Work):
مهمترین گام ماینینگ، حل یک مسئله ریاضی پیچیده است که تا زمانی که قدرت پردازشی زیاد نشود، حل کردن آن زمانبر است. این مسأله به عنوان Proof of Work (اثبات کار) شناخته میشود.
معدنکاران با تلاش متوالی برای حل این مسئله، اثبات میدهند که واقعاً زمان و انرژی را صرف حل مسأله کردهاند. این اثبات به عنوان نتیجه بر اساس محاسبات تصادفی (nonce) استفاده میشود.
۴. تأیید صحت (Verification):
بعد از حل مسأله ریاضی، سایر ماینرها میتوانند بهراحتی تأیید کنند که موفق به حل مسأله شده اند. این اطمینان از انجام واقعی تلاش و هزینه منابع استفادهشده توسط معدنکار را فراهم میکند.
۵. پذیرش بلوک:
پس از حل مسأله و تأیید صحت، بلوک تازه ایجاد شده توسط ماینر به زنجیرهبلوکی افزوده میشود. این بلوک حاوی تراکنشهای انتخابشده و معلومات موردنیاز برای اتصال به بلوک قبلی است.
این فرآیند ماینینگ به صورت تکراری انجام میشود و ماینری که اولین بلوک صحیح را ایجاد و به زنجیره افزوده، پاداشی به عنوان پاداش بلوک دریافت میکند (مثلاً در بیتکوین، پاداش از طریق ایجاد بیتکوین جدید و همچنین هزینه تراکنشهای موجود در بلوک ایجاد شده است).
این ساز و کار باعث امنیت، ثبات و توزیع منصفانهتر ارزدیجیتال میشود.
ماینینگ برای همه ارزهای دیجیتال نیست!
ماینینگ بستگی به نوع ارز دیجیتال و الگوریتم کنسانترهسازی (Consensus Algorithm) که از آن استفاده میشود، دارد. همه ارزهای دیجیتال از مدل ماینینگ استفاده نمیکنند. برخی ارزها از روشها و مکانیزمهای متفاوتی برای تأیید تراکنشها و ایجاد بلوکهای جدید استفاده میکنند. در ادامه چند نمونه از انواع مختلف الگوریتمها آورده شده است:
- Proof of Work (PoW):
الگوریتم PoW در بیتکوین و بسیاری از ارزهای دیگر مانند لایتکوین (Litecoin) و اتریوم (Ethereum) استفاده میشود. در این الگوریتم، ماینرها با حل مسائل ریاضی پیچیده (که به عنوان “اثبات کار” شناخته میشوند) توانایی ایجاد بلوکهای جدید را به دست میآورند.
- Proof of Stake (PoS):
در الگوریتم PoS، نیازی به حل مسائل پیچیده نیست. به جای آن، امتیاز در اختیار کسانی قرار میگیرد که مقدار بیشتری از سرمایه را دارا هستند. این رویکرد در ارزهایی مانند کاردانو (Cardano) و تتر (Tether) به کار میرود.
- Delegated Proof of Stake (DPoS):
در DPoS، حامیان ارز به عنوان واحدهای منتخب شده اجازه تصمیمگیری را دارند. این روش در ارزهایی مانند اســــــتیم (STEEM) و ایووت (EOS) مورد استفاده قرار میگیرد.
- Proof of Burn (PoB):
در PoB، ماینرها باید مقداری از ارزدیجیتال را سوزانده تا اثبات کنند منابع اختصاصی خود را صرف این فعالیت کردهاند. این روش در ارزهایی چون Counterparty (XCP) مورد استفاده قرار گرفته است.
- Proof of Space (PoSpace):
در PoSpace، فضای ذخیرهسازی (هارد دیسک) توسط ماینرها تعیین میشود. برخی از ارزهای دیجیتال مانند Chia از این الگوریتم استفاده میکنند.
- Proof of Authority (PoA):
در PoA، اعتبار ایجاد بلوک به افراد یا سازمانهایی با اعتبار بالا (معمولاً مؤسسان یا قهری) اختصاص داده میشود. این الگوریتم در برخی از شبکههای خصوصی برای ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد.
بنابراین، ماینینگ نهتنها برای همه ارزهای دیجیتال صدق نمیکند و الگوریتمها و مدلهای مختلفی برای تأیید تراکنشها و ایجاد بلوکها وجود دارد، بلکه تکنولوژیها و مکانیزمهای متفاوتی را برای انجام این کارها به کار میبرد.
مشکلات ماینرها در استخراج بیتکوین
ماینرها در فعالیت استخراج بیتکوین با چندین مشکل مواجه هستند که تأثیرات مختلفی بر عملکرد و سودآوری آنها دارد. در ادامه به برخی از این مشکلات اشاره میشود:
- رقابت شدید:
تعداد زیادی از ماینرها در حال رقابت برای حل مسائل ریاضی و ایجاد بلوکهای جدید هستند. این رقابت شدید باعث افزایش قدرت پردازشی مورد نیاز برای حل مسائل و کاهش احتمال برنده شدن هر ماینر میشود.
- پیچیدگی افزایشی مسائل ریاضی:
الگوریتم مسائل ریاضی در بیتکوین طوری طراحی شده است که با افزایش تعداد ماینرها، پیچیدگی مسائل افزایش پیدا کند. این امر باعث مصرف بیشتر انرژی و منابع پردازشی میشود.
- مصرف انرژی زیاد:
فرآیند ماینینگ بیتکوین نیاز به قدرت پردازشی بسیار بالا دارد که موجب مصرف انرژی زیادی میشود. این مصرف انرژی بالا گاهی به عنوان یک چالش محیطی مطرح میشود.
- پاداش کاهشی:
بر اساس الگوریتم بیتکوین، هر چه تعداد ماینرها بیشتر شود، پاداش حاصل از هر بلوک ایجادشده (پاداش بلوک) به تدریج کاهش مییابد. این موضوع ممکن است مقدار سود ماینرها را تحت تأثیر قرار دهد.
- قیمت نوسانی بیتکوین:
قیمت بیتکوین و سایر رمزارزها به شدت دارای رفتارهای رفت و برگشتی است. نوسانات ممکن است برای ماینرها ریسک زیادی به همراه آورند و درآمد آنها را تحت تأثیر قرار دهند.
- سختافزارها و هزینههای نوسانات بازار:
ماینرها باید بهروزرسانی سختافزارهای خود را در مقابل رقبا حفظ کنند. این نوسانات بازار و نیاز به سرمایهگذاری در سختافزار جدید میتواند چالشهای مالی را افزایش دهد.
- مسائل قانونی:
در برخی نقاط جهان، ماینینگ ممکن است با مسائل قانونی مواجه شود. مسائلی مانند محدودیتها در استفاده از انرژی، مالیات و قوانین مرتبط با ارزهای دیجیتال میتواند برای ماینرها چالشهایی ایجاد کند.
تا زمانی که بیتکوین و دیگر رمزارزها تحت توسعه و تغییرات قرار میگیرند، مشکلات ماینرها نیز ممکن است تغییراتی داشته باشند و ماینرها باید به تغییرات بازار و فناوری پیشرفته پاسخ دهند.
تاثیرات هاوینگ در حوزه ماینینگ
هاوینگ (Halving) بیتکوین به رویدادی اشاره دارد که هر چهار سال یک بار رخ میدهد. در این رویداد، پاداشی که ماینرها برای حل یک بلوک در شبکه بیتکوین دریافت میکنند، به نصف کاهش مییابد.
این اتفاق به صورت دورهای در هر ۲۱۰.۰۰۰ بلوک، که معمولاً هر چهار سال یک بار رخ میدهد، اتفاق میافتد.
پاداش هر بلوک در ابتدا ۵۰ بیتکوین بوده و در هر هاوینگ به نصف کاهش مییابد. پس از دو هاوینگ اول (در بلوک ۲۱۰.۰۰۰ و ۴۲۰.۰۰۰)، پاداش به ۲۵ بیتکوین کاهش یافت. پس از سومین هاوینگ نیز (در بلوک ۶۳۰.۰۰۰)، پاداش به ۱۲.۵ بیتکوین کاهش یافت.
آخرین هاوینگ که در سال ۲۰۲۰ بود، پاداش ذکرشده را به ۶.۲۵ بیتکوین محدود کرد. انتظار میرود در سال ۲۰۲۴، این پاداش به رقم ۳.۱۲۵ بیتکوین برسد. هاوینگ (Halving) در بیتکوین تأثیرات گستردهای بر ماینرها و فعالیت ماینینگ دارد. برخی از تأثیرات اصلی عبارتند از:
- کاهش پاداش:
هاوینگ به معنای نصفشدن پاداشی است که ماینرها برای حل هر بلوک دریافت میکنند. این کاهش مستقیماً به کاهش درآمد ماینرها منجر میشود. به عبارت دیگر، پس از هر هاوینگ، ماینرها نصف پاداشی که قبلاً دریافت میکردند را به دست میآورند.
- نیاز به تجدید سرمایهگذاری در سختافزار:
برای رقابت با سایر ماینرها و حفظ سودآوری، ماینرها باید بهروزرسانی سختافزارهای خود را نسبت به تغییرات تکنولوژیکی و افزایش دشواری ماینینگ کنند. هاوینگ ممکن است نیاز به تجدید سرمایهگذاری در سختافزارهای جدید را افزایش دهد.
- کاهش قابلیت رقابتی برای ماینرهای قدیمی:
با کاهش پاداش و افزایش دشواری ماینینگ، ماینرهای قدیمیتر ممکن است با دشواری بیشتری در رقابت با ماینرهای جدید باشند. این موضوع ممکن است به تدریج ماینرهای قدیمیتر را از بازار خارج کند.
- تأثیر بر سودآوری ماینینگ:
هاوینگ ممکن است بر سودآوری ماینینگ تأثیر بگذارد. اگر هزینهها ثابت بمانند و پاداش نصف شود، سودآوری ماینینگ کاهش خواهد یافت. این قضیه باعث میشود تا ماینرها بخواهند به دنبال بهینهسازی هزینهها و افزایش کارایی باشند.
- تورم محدودتر بیتکوین:
هاوینگ موجب محدودتر شدن تورم در شبکه بیتکوین میشود. این ویژگی ممکن است به عنوان عامل مثبت برای ارزش بیتکوین تلقی شود و باعث افزایش تقاضا و ارزش آن شود.
در کل، هاوینگ یک جزء اصلی از طراحی اقتصادی بیتکوین است و تأثیرات آن بر ماینرها و ارز دیجیتال به عنوان یک کل را شکل میدهد.
نتیجهگیری
آینده ماینینگ در دنیای ارزدیجیتال با توجه به پیشرفتهای فناوری و تغییرات در ساختار ارزهای دیجیتال، به شکلی پویا تحلیل میشود. با افزایش نگرشهای محیطی و توجه به مسائل مرتبط با مصرف انرژی، احتمالاً مدلهای مختلف ماینینگ با تاکید بر کارایی و انرژیهای پایدارتر توسعه خواهند یافت.
علاوه بر این، تغییرات در الگوریتمهای تأیید تراکنش و ایجاد بلوک ممکن است ماینرها را تحت تأثیر قرار دهد و نیاز به بهروزرسانی سریع در سختافزارهای ماینینگ را افزایش دهد. به طور کلی، آینده ماینینگ در دنیای ارزهای دیجیتال ممکن است با توجه به رشد صنعت، بهبودات تکنولوژی و نگرشهای جدید به مسائل مرتبط با اکوسیستم ارزهای دیجیتال، به یک تعادل بین امنیت شبکه، کارایی و انرژی سازگار با محیط زیست دست پیدا کند.
منبع: investopedia.com